Trong thời đại số hóa việc thu hút và giữ chân khách hàng không chỉ đơn thuần là cung cấp thông tin về sản phẩm hay dịch vụ. Content storytelling đã trở thành công cụ marketing không thể thiếu, giúp thương hiệu xây dựng mối quan hệ bền vững với khách hàng. Bài viết dưới đây, Upcontent sẽ giúp bạn hiểu rõ Content Storytelling là gì, vai trò của nó và cách xây dựng câu chuyện hiệu quả. Hãy cùng theo dõi nhé!
Content storytelling là gì?
Content Storytelling là nghệ thuật truyền tải thông điệp thương hiệu thông qua những câu chuyện có cấu trúc, mạch lạc và gây được sự đồng cảm. Khác với content marketing truyền thống vốn tập trung vào việc cung cấp thông tin sản phẩm hay dịch vụ một cách trực tiếp, content storytelling xây dựng mối liên kết cảm xúc với khán giả thông qua các yếu tố của câu chuyện như nhân vật, cốt truyện và xung đột.
Vai trò của storytelling trong chiến lược content Marketing
Trong chiến lược content marketing, storytelling đóng vai trò vô cùng quan trọng. Dưới đây là 4 lợi ích chính của storytelling:
- Tăng khả năng ghi nhớ: Về mặt tâm lý học, con người có xu hướng ghi nhớ thông tin được truyền tải qua câu chuyện tốt hơn 22 lần so với thông tin thuần túy. Khi một câu chuyện được kể, não bộ không chỉ kích hoạt vùng xử lý ngôn ngữ mà còn kích hoạt các vùng cảm xúc và vận động, tạo nên trải nghiệm đa giác quan cho người nghe.
- Tạo kết nối cảm xúc: Câu chuyện hấp dẫn sẽ dễ dàng chạm đến trái tim của khách hàng, giúp thương hiệu tạo dựng mối quan hệ bền vững với họ.
- Tăng tương tác: Nghiên cứu từ Nielsen cho thấy, nội dung có yếu tố storytelling có tỷ lệ tương tác cao hơn 30% so với nội dung thông thường. Điều này chứng minh sức mạnh của storytelling trong việc thu hút và giữ chân người đọc trong thời đại thông tin bão hòa.
- Nâng cao giá trị thương hiệu: Thông qua câu chuyện phù hợp, thương hiệu có thể định vị và củng cố giá trị cốt lõi của mình trong tâm trí khách hàng.
- Khuyến khích hành động: Câu chuyện được xây dựng tốt sẽ tạo động lực cho khách hàng thực hiện hành động mong muốn như mua sản phẩm hoặc chia sẻ thông điệp,…
Các yếu tố cốt lõi của content storytelling hiệu quả
Cấu trúc câu chuyện hấp dẫn
Mọi câu chuyện đều cần có cấu trúc rõ ràng, bao gồm mở đầu, phần giữa và kết thúc. Cấu trúc chặt chẽ sẽ giúp câu chuyện trở nên logic và dễ theo dõi hơn.
- Mở đầu: Giới thiệu bối cảnh và nhân vật chính
- Thân bài: Phát triển xung đột và tình huống
- Kết thúc: Giải quyết vấn đề và đưa ra thông điệp
Xây dựng nhân vật đáng nhớ
Nhân vật chính là trung tâm của mọi câu chuyện. Nhân vật trong content storytelling cần có:
- Tính cách rõ ràng, độc đáo
- Động lực và mục tiêu cụ thể
- Điểm yếu và thách thức phải vượt qua
- Sự phát triển trong suốt câu chuyện
Những yếu tố trên khiến người đọc dễ dàng đồng cảm hoặc thấy được chính mình trong câu chuyện. Nhân vật có thể là cá nhân, nhóm người hoặc thậm chí là thương hiệu được nhân hóa.
Tạo xung đột và giải quyết vấn đề
Mọi câu chuyện đều cần vấn đề hoặc xung đột để phát triển. Đây là yếu tố quan trọng giúp thu hút sự chú ý của người đọc. Vấn đề có thể là thách thức mà nhân vật chính phải vượt qua hoặc khó khăn mà sản phẩm, dịch vụ của thương hiệu có thể giải quyết,…
Xung đột là yếu tố tạo nên sự hấp dẫn cho câu chuyện. Có thể là:
- Xung đột nội tâm: Nhân vật đấu tranh với chính mình
- Xung đột với hoàn cảnh: Vượt qua khó khăn, thử thách
- Xung đột với người khác: Cạnh tranh, đối đầu
Việc giải quyết vấn đề và xung đột sẽ mang lại cảm giác hài lòng và giúp thông điệp được ghi nhớ.
Sử dụng ngôn ngữ và giọng điệu phù hợp
Ngôn ngữ và giọng điệu trong content storytelling cần phải phù hợp với đối tượng mục tiêu và thông điệp muốn truyền tải. Giọng điệu có thể trang trọng, vui nhộn, hài hước hoặc cảm động,… tùy vào câu chuyện và đối tượng độc giả của thương hiệu. Lựa chọn ngôn ngữ phù hợp sẽ giúp câu chuyện trở nên gần gũi và dễ dàng tạo kết nối hơn.
Việc lựa chọn ngôn ngữ và giọng điệu phụ thuộc vào:
- Đối tượng mục tiêu của thương hiệu
- Tính chất sản phẩm/dịch vụ
- Kênh truyền thông sử dụng
- Mục tiêu của chiến dịch
Tạo kết nối cảm xúc với độc giả
Kết nối cảm xúc là chìa khóa để tạo nên câu chuyện thành công. Câu chuyện có thể không quá phức tạp nhưng nếu nó chạm đến cảm xúc của người đọc, họ sẽ dễ dàng ghi nhớ và chia sẻ nó.
Để tạo kết nối cảm xúc hiệu quả cần:
- Xây dựng các tình huống chân thực
- Sử dụng chi tiết gợi cảm xúc
- Tạo điểm đồng cảm với khán giả
- Kết nối với trải nghiệm thực tế
Thực tế các yếu tố trên không tồn tại độc lập mà đan xen, bổ trợ cho nhau. Ví dụ, một nhân vật được xây dựng tốt sẽ tạo ra xung đột tự nhiên và thu hút sự đồng cảm của người đọc. Tương tự, ngôn ngữ và giọng điệu phù hợp sẽ làm tăng tính chân thực của câu chuyện và củng cố kết nối cảm xúc.
Quy trình xây dựng Content Storytelling chuyên nghiệp
Xác định mục tiêu và đối tượng mục tiêu
Bước đầu tiên là xác định rõ mục tiêu của câu chuyện và đối tượng mà bạn muốn hướng đến. Đối với mỗi chiến dịch storytelling, bạn cần trả lời câu hỏi sau:
- Câu chuyện này nhằm mục đích gì?
Ví dụ: Nếu bạn là một thương hiệu mỹ phẩm organic, mục tiêu có thể là nâng cao nhận thức về tầm quan trọng của thành phần tự nhiên trong sản phẩm.
- Ai là người đọc lý tưởng? – Xác định chi tiết chân dung khách hàng:
- Độ tuổi, giới tính, nghề nghiệp
- Sở thích, thói quen tiêu dùng
- Nỗi đau và mong muốn.
Ví dụ: Phụ nữ 25-35 tuổi, công sở, quan tâm đến sức khỏe và môi trường, đang tìm kiếm các sản phẩm an toàn cho da nhạy cảm.
Nghiên cứu và thu thập thông tin
Sau khi xác định mục tiêu, việc nghiên cứu và thu thập thông tin là bước không thể thiếu. Điều này giúp doanh nghiệp nắm vững bối cảnh, hiểu sâu hơn về thị trường và khách hàng, từ đó tạo ra câu chuyện chân thực và có sức thuyết phục hơn.
Quá trình này bao gồm:
- Thu thập dữ liệu về thị trường và đối thủ cạnh tranh.
- Tìm hiểu xu hướng thông qua báo cáo chuyên ngành và sở thích của khách hàng.
- Thu thập feedback từ khách hàng hiện tại và nghiên cứu các câu chuyện thành công.
Ví dụ: Nếu bạn làm về mỹ phẩm organic, hãy thực hiện:
- Đọc các review trên các diễn đàn làm đẹp
- Phỏng vấn khách hàng về trải nghiệm sử dụng
- Tham khảo các nghiên cứu về thành phần tự nhiên
Phác thảo cốt truyện và điểm nhấn chính
Dựa trên thông tin thu thập được để bắt đầu phác thảo cốt truyện. Câu chuyện cần có điểm nhấn, thông điệp mạnh mẽ để tạo ấn tượng với người đọc. Điểm nhấn này chính là yếu tố quyết định giúp câu chuyện khác biệt so với hàng nghìn nội dung khác trên thị trường.
Cấu trúc bài viết storytelling hiệu quả cần có:
- Phần mở đầu (Hook): Tạo tình huống gây tò mò hoặc đồng cảm, đặt câu hỏi hoặc vấn đề cần giải quyết.
- Phần thân: Phát triển vấn đề chính, đưa ra các tình huống xung đột, giới thiệu giải pháp.
- Phần kết: Giải quyết vấn đề, đúc kết bài học hoặc thông điệp, kêu gọi hành động cụ thể.
Ví dụ: Mỹ phẩm organic
- Phần mở đầu:”Tôi đã thử 10 loại kem dưỡng da và tất cả đều khiến da tôi bị kích ứng. Cho đến một ngày…”
- Phần thân: Kể về quá trình tìm hiểu về thành phần tự nhiên, những thử nghiệm với các nguyên liệu organic.
- Phần kết: Chia sẻ kết quả sau khi sử dụng sản phẩm organic và mời độc giả trải nghiệm.
Viết bản thảo và tạo nội dung
Sau khi đã có phác thảo, hãy tiến hành viết bản thảo câu chuyện của thương hiệu. Hãy sáng tạo và thử nghiệm nhiều cách tiếp cận khác nhau để tạo ra câu chuyện độc đáo và lôi cuốn. Trong quá trình này, bạn cần đảm bảo nội dung nhất quán với mục tiêu đã đề ra.
- Viết bản thảo đầu tiên:
- Bắt đầu với hook mạnh mẽ
- Phát triển câu chuyện theo dàn ý đã lập
- Tập trung vào chi tiết cảm xúc và trải nghiệm
- Tích hợp yếu tố đa phương tiện:
- Chèn hình ảnh “trước và sau” để minh họa
- Sử dụng biểu đồ so sánh thành phần
- Thêm quote từ chuyên gia hoặc người dùng
Chỉnh sửa và hoàn thiện
Sau khi hoàn thành bản thảo đầu tiên, việc chỉnh sửa và hoàn thiện nội dung cần được thực hiện qua ba vòng riêng biệt.
- Vòng đầu tiên tập trung vào nội dung: kiểm tra tính mạch lạc của câu chuyện, đảm bảo các phần chuyển tiếp tự nhiên và thông điệp chính được truyền tải rõ ràng.
- Vòng thứ hai là chỉnh sửa kỹ thuật, bao gồm việc rà soát chính tả, ngữ pháp và tối ưu độ dài câu văn.
- Vòng cuối cùng tập trung vào trải nghiệm người đọc: bổ sung đề mục, tạo khoảng trắng hợp lý và đảm bảo format nhất quán.
Lưu ý quan trọng là mỗi vòng chỉnh sửa cần được thực hiện riêng biệt và tập trung vào một khía cạnh cụ thể để đảm bảo chất lượng tốt nhất cho bài viết.
Kỹ thuật storytelling nâng cao
Để nâng cao hiệu quả của content storytelling, bạn có thể áp dụng 4 kỹ thuật sau:
Sử dụng dữ liệu và thống kê trong storytelling
Việc lồng ghép dữ liệu và thống kê vào câu chuyện sẽ giúp tăng tính thuyết phục và tạo cảm giác chân thực. Số liệu cụ thể về hiệu quả sản phẩm, xu hướng thị trường hay phản hồi từ khách hàng sẽ làm cho câu chuyện có sức hấp dẫn mạnh mẽ hơn.
Kể chuyện bằng hình ảnh và đồ họa
Visual storytelling đóng vai trò quan trọng trong việc thu hút và duy trì sự chú ý của độc giả. Áp dụng nguyên tắc sau:
Quy tắc bố cục hình ảnh:
- Sử dụng nguyên tắc phần ba trong bố cục
- Tạo điểm nhấn thị giác rõ ràng
- Duy trì sự nhất quán về màu sắc và tone
Ví dụ thực tế: Chiến dịch “Điều Kỳ Diệu” của Vinamilk sử dụng chuỗi hình ảnh về các trang trại organic, kết hợp với các infographic về quy trình sản xuất, tạo nên một câu chuyện hoàn chỉnh và thuyết phục.
Tạo tương tác trong quá trình kể chuyện
Storytelling không chỉ là việc truyền tải một chiều, mà còn có thể tạo ra sự tương tác giữa thương hiệu và khách hàng. Áp dụng kỹ thuật sau:
Tạo điểm dừng chiến lược:
- Đặt câu hỏi gợi mở
- Tạo không gian cho độc giả suy ngẫm
- Khuyến khích chia sẻ trải nghiệm
Ví dụ về câu tương tác hiệu quả: “Bạn có từng trải qua tình huống tương tự? Hãy chia sẻ câu chuyện của bạn trong phần bình luận.”
Kỹ thuật transmedia storytelling
Transmedia storytelling là việc kể một câu chuyện xuyên suốt nhiều nền tảng, mỗi nền tảng đóng góp một phần độc đáo vào câu chuyện tổng thể:
- Website chính: Bài viết chi tiết về câu chuyện, hình ảnh và video minh họa, tài liệu nghiên cứu và số liệu.
- Social Media: Facebook: Teaser và highlight, Instagram: Behind-the-scenes, TikTok: Nội dung ngắn viral và YouTube: Phiên bản video đầy đủ
Ví dụ thành công: Chiến dịch “Believe” của Nike sử dụng transmedia storytelling với:
- Phim ngắn trên YouTube
- Series ảnh trên Instagram
- Câu chuyện người thật việc thật trên blog
- Video ngắn trên TikTok
- Behind-the-scenes trên Facebook
>> Xem thêm: Social content là gì? 4 bước xây dựng chiến lược hiệu quả
Ví dụ thành công về content storytelling tại Việt Nam
Content storytelling đã được rất nhiều thương hiệu lớn tại Việt Nam ứng dụng thành công. Dưới đây là 3 case study điển hình:
Case Study 1: Vietjet Air – “Bay là thích ngay”
Vietjet Air đã thành công trong việc áp dụng content storytelling thông qua chiến dịch “Bay là thích ngay” với những điểm nổi bật:
- Câu chuyện về giấc mơ bay: Vietjet kể câu chuyện về việc biến ước mơ được bay của người Việt thành hiện thực với mức giá phải chăng.
- Xây dựng hình ảnh thân thiện: Thông qua video quảng cáo và nội dung truyền thông, họ tạo được hình ảnh hãng hàng không vui tươi và gần gũi với người dùng.
- Đa nền tảng: Câu chuyện được kể qua nhiều kênh khác nhau: TV, social media, website và ứng dụng di động,…
Case Study 2: Highlands Coffee – Câu chuyện về văn hóa cà phê Việt
Highlands Coffee đã thành công trong việc kể câu chuyện về niềm đam mê cà phê Việt Nam và sự phát triển của văn hóa cà phê nơi đây:
- Câu chuyện di sản: Kết hợp giữa truyền thống và hiện đại trong không gian và thức uống. Highlands Coffee đã khéo léo kết nối cảm xúc của người Việt về sự tự hào dân tộc và văn hóa cà phê qua mỗi câu chuyện mà họ kể.
- Xây dựng cộng đồng: Tạo ra không gian để mọi người gặp gỡ và chia sẻ. Highlands Coffee đã xây dựng nên hình ảnh thương hiệu cà phê gần gũi, chất lượng và truyền thống.
- Nội dung đa dạng: Sử dụng video series, hình ảnh và bài viết để kể về hành trình của thương hiệu
Case Study 3: Vinamilk – Chiến dịch “Vươn cao Việt Nam”
Vinamilk đã thành công khi kể câu chuyện về sức khỏe và sự phát triển của thế hệ tương lai qua sản phẩm sữa chất lượng. Vinamilk triển khai câu chuyện của mình thông qua quảng cáo, truyền hình thực tế, các chiến dịch mạng xã hội và nhiều sự kiện cộng đồng khác nhau:
- Câu chuyện nguồn gốc: Kể về quy trình sản xuất từ trang trại đến bàn ăn. Thông điệp về sức khỏe và sự phát triển bền vững của thế hệ trẻ tạo ra sự lan tỏa và kết nối mạnh mẽ với cộng đồng.
- Chiến dịch cộng đồng: “Quỹ sữa vươn cao Việt Nam” tạo impact xã hội
- Kết nối gia đình: Xây dựng nội dung xoay quanh giá trị gia đình Việt.
Những lưu ý khi áp dụng Content Storytelling
Dưới đây là 5 lưu ý quan trọng khi triển khai content storytelling:
- Hiểu rõ đối tượng khách hàng: Trước khi bắt đầu kể bất kỳ câu chuyện nào, bạn cần hiểu rõ đối tượng mục tiêu của mình (Họ quan tâm đến điều gì? Câu chuyện nào sẽ chạm đến cảm xúc của họ?,…). Điều này sẽ giúp bạn xây dựng câu chuyện phù hợp và dễ dàng kết nối hơn.
- Tập trung vào giá trị cốt lõi: Mỗi câu chuyện phải phản ánh rõ giá trị cốt lõi của thương hiệu. Nếu câu chuyện quá phức tạp hoặc xa rời với thông điệp chính, sẽ khiến người xem nhàm chán và mất đi sự quan tâm.
- Kết hợp cảm xúc: Câu chuyện hay luôn chạm đến cảm xúc của người đọc. Hãy đảm bảo câu chuyện có thể tạo ra sự kết nối cảm xúc như cảm giác vui vẻ, xúc động hay thậm chí là sự ngạc nhiên.
- Đảm bảo tính chân thực: Câu chuyện phải phản ánh đúng giá trị và chân thật về thương hiệu. Sự giả dối hoặc phóng đại quá mức sẽ khiến khách hàng mất niềm tin.
- Đa dạng hóa cách kể chuyện: Kể chuyện thông qua nhiều kênh khác nhau như video, bài viết, hình ảnh, hoặc sự kiện offline,… Điều này giúp câu chuyện có sức lan tỏa rộng rãi hơn.
Câu hỏi thường gặp về Content Storytelling
Content Storytelling có phù hợp với mọi loại hình doanh nghiệp không?
Content storytelling có thể áp dụng cho nhiều loại hình doanh nghiệp. Tuy nhiên, để đạt được hiệu quả tối ưu, danh nghiệp cần lựa chọn câu chuyện phù hợp với lĩnh vực kinh doanh và đối tượng khách hàng của mình. Ví dụ, doanh nghiệp trong ngành công nghệ có thể kể về cải tiến đột phá, trong khi doanh nghiệp trong lĩnh vực dịch vụ có thể tập trung vào việc tạo ra trải nghiệm tuyệt vời cho khách hàng.
Làm thế nào để tìm câu chuyện phù hợp cho thương hiệu của tôi?
Để tìm được câu chuyện phù hợp cho thương hiệu, doanh nghiệp cần chú ý yếu tố sau: Hiểu rõ giá trị và tầm nhìn của doanh nghiệp, khách hàng mục tiêu, tìm cảm hứng từ trải nghiệm thực tế.
Content storytelling vs Content Marketing truyền thống: Điểm giống và khác nhau?
Cả content storytelling và content marketing truyền thống đều có mục tiêu chung là thu hút và giữ chân khách hàng thông qua nội dung. Tuy nhiên, chúng vấn có điểm khác biệt:
- Content storytelling: tập trung vào việc kể câu chuyện hấp dẫn, có cốt truyện, nhân vật và thông điệp cảm xúc. Mục tiêu chính của storytelling là tạo kết nối và xây dựng mối quan hệ lâu dài với khách hàng thông qua câu chuyện chân thật và hấp dẫn.
- Content marketing truyền thống: thường tập trung vào việc cung cấp thông tin trực tiếp, nhằm mục đích thuyết phục khách hàng mua sản phẩm hoặc sử dụng dịch vụ. Nó có thể bao gồm bài viết, video, infographic… nhưng ít tập trung vào cảm xúc và cốt truyện như storytelling.
Content storytelling đang dần trở thành xu hướng marketing trong thời đại số. Áp dụng hiệu quả phương pháp này sẽ giúp thương hiệu tăng nhận diện và xây dựng được mối quan hệ bền vững với khách hàng. Áp dụng ngay để tối ưu hóa hiệu quả chiến lược marketing cho thương hiệu của mình nhé!
