Trong bối cảnh thị trường cạnh tranh khốc liệt, việc nổi bật trong tâm trí người tiêu dùng là ưu tiên hàng đầu đối với bất kỳ thương hiệu nào. Đây chính là lúc Top of Mind trở nên thiết yếu. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng khám phá top of mind là gì, tầm quan trọng và chiến lược tiếp cận chiến lược để thiết lập vị thế Top of Mind hiệu quả. Hãy cùng Upcontent theo dõi nhé!
Định nghĩa về Top of Mind
Top of Mind (TOM) hay “thương hiệu hàng đầu trong tâm trí” là thuật ngữ marketing chỉ thương hiệu được người tiêu dùng nhớ đến đầu tiên khi nghĩ về ngành hàng hay danh mục sản phẩm cụ thể. Đây là vị trí cao nhất trong nhận thức của khách hàng (Brand Awareness), thể hiện sức mạnh thương hiệu vượt trội so với đối thủ cạnh tranh.
Ví dụ: khi nhắc đến mì gói, nhiều người Việt Nam sẽ nghĩ ngay đến Hảo Hảo, hay nước mắm thường gắn liền với thương hiệu Nam Ngư,…
Tại sao Top of Mind quan trọng trong kinh doanh?
Top of Mind đóng vai trò then chốt trong thành công của doanh nghiệp vì lý do sau:
- Tăng khả năng được lựa chọn: Khi người tiêu dùng có nhu cầu mua sắm, họ thường ưu tiên chọn thương hiệu họ nhớ đến đầu tiên.
- Giảm chi phí marketing: Thương hiệu Top of Mind không cần đầu tư nhiều vào quảng cáo như các đối thủ để thu hút khách hàng.
- Tạo lợi thế cạnh tranh: Thương hiệu nằm trong TOM thường khó bị thay thế hơn khi có đối thủ mới xuất hiện trên thị trường.
- Gia tăng giá trị thương hiệu: Thương hiệu Top of Mind thường có thể định giá cao hơn và được người tiêu dùng chấp nhận dễ dàng hơn.
Cơ chế hoạt động của Top of Mind
Nguyên lý tâm lý học
Top of Mind hoạt động dựa trên nguyên lý về trí nhớ và liên kết trong tâm lý học. Khi não bộ tiếp nhận thông tin thường xuyên về thương hiệu, nó sẽ tạo ra kết nối mạnh mẽ, giúp thông tin đó được ghi nhớ và truy xuất nhanh chóng khi cần.
Yếu tố tác động đến TOM
Tần suất tiếp xúc thương hiệu: Việc xuất hiện thường xuyên và trên nhiều nền tảng khác nhau, giúp thương hiệu giữ được sự hiện diện mạnh mẽ. Các yếu tố ảnh hưởng bao gồm:
- Tần suất tối ưu:
- Đủ thường xuyên để duy trì nhận biết
- Không quá nhiều gây phản cảm
- Phân bố hợp lý theo thời gian
- Chất lượng tiếp xúc:
- Mức độ tương tác của người dùng
- Tính phù hợp với ngữ cảnh
- Giá trị mang lại trong mỗi lần tiếp xúc
Cảm xúc trong trải nghiệm: Trải nghiệm tốt gắn liền với cảm xúc tích cực sẽ giúp thương hiệu được ghi nhớ lâu dài hơn. Các trải nghiệm tạo cảm xúc mạnh có khả năng được ghi nhớ cao hơn nhiều lần. Điều này phụ thuộc vào:
- Yếu tố tác động cảm xúc:
- Mức độ bất ngờ và thú vị
- Tính cá nhân hóa của trải nghiệm
- Sự đồng cảm và kết nối
- Tính tích cực của trải nghiệm:
- Giải quyết vấn đề của khách hàng
- Tạo niềm vui và hài lòng
- Vượt qua kỳ vọng
Tính độc đáo và khác biệt: Thương hiệu có tính độc đáo, khác biệt sẽ nổi bật hơn và dễ trở thành TOM. Để trở thành Top of Mind, thương hiệu cần có điểm khác biệt rõ ràng và có ý nghĩa:
- Điểm khác biệt cốt lõi:
- Đặc tính sản phẩm độc đáo
- Giá trị thương hiệu riêng biệt
- Trải nghiệm khách hàng đặc trưng
- Tính nhất quán trong định vị:
- Duy trì điểm khác biệt theo thời gian
- Thống nhất trên mọi điểm chạm
- Liên tục củng cố và phát triển
- Thời điểm và ngữ cảnh tiếp xúc: Việc tiếp xúc thương hiệu trong khoảnh khắc quan trọng có thể làm tăng khả năng ghi nhớ và nhận diện thương hiệu.
Chiến lược xây dựng Top of Mind hiệu quả
Nền tảng cơ bản
Trước khi triển khai bất kỳ chiến lược truyền thông hay nội dung nào, doanh nghiệp cần xây dựng một nền tảng vững chắc cho thương hiệu. Đây là bước đầu tiên và quan trọng nhất để hướng đến vị trí Top of Mind.
Định vị thương hiệu rõ ràng:
Để thương hiệu trở nên nổi bật trong tâm trí khách hàng, điều đầu tiên là cần định vị rõ ràng. Định vị bao gồm truyền tải rõ giá trị cốt lõi và điểm khác biệt của thương hiệu so với đối thủ. Khi có thông điệp dễ nhận biết và nhất quán, thương hiệu sẽ dễ dàng tiếp cận khách hàng hơn. Định vị không chỉ là một câu slogan hay tuyên bố về giá trị. Đó phải là một vị trí độc đáo và có ý nghĩa trong tâm trí khách hàng. Để xây dựng định vị hiệu quả, cần:
- Xác định điểm khác biệt có ý nghĩa:
- Dựa trên insight sâu sắc về khách hàng
- Tập trung vào giá trị cốt lõi
- Đảm bảo tính bền vững của lợi thế cạnh tranh
- Phát triển bộ nhận diện nhất quán:
- Thiết kế hệ thống nhận diện thương hiệu toàn diện
- Xây dựng guidelines chi tiết cho mọi điểm chạm
- Kiểm soát chặt chẽ việc thực thi
Tính nhất quán trong truyền thông
Sự nhất quán giúp thương hiệu xây dựng lòng tin với khách hàng và tránh tạo ra thông điệp mâu thuẫn. Bất kể nội dung được truyền tải qua kênh nào, việc duy trì giọng điệu, phong cách và màu sắc thống nhất sẽ giúp thương hiệu dễ được nhận diện.
Nhất quán là yếu tố then chốt để xây dựng vị trí Top of Mind. Điều này đòi hỏi:
- Thống nhất về thông điệp:
- Phát triển key message framework
- Đảm bảo tính nhất quán trong mọi kênh
- Tránh truyền thông manh mún, thiếu liên kết
- Nhất quán trong trải nghiệm:
- Xây dựng chuẩn trải nghiệm khách hàng
- Đào tạo nhân viên về giá trị cốt lõi
- Thường xuyên đánh giá và cải thiện
Tạo điểm khác biệt bền vững
Trong thị trường đầy cạnh tranh, thương hiệu chỉ có thể đứng vững khi sở hữu yếu tố độc nhất. Đó có thể là tính năng sản phẩm, cam kết về chất lượng hoặc giá trị mà thương hiệu mang lại cho cộng đồng,…
Chiến lược truyền thông
Một chiến lược truyền thông hiệu quả để xây dựng Top of Mind cần được thiết kế dựa trên ba trụ cột chính:
- Tối ưu điểm chạm: Mỗi lần khách hàng tương tác với thương hiệu là cơ hội để xây dựng hình ảnh TOM. Bằng cách tối ưu hóa điểm chạm qua phương tiện quảng cáo, sự kiện, mạng xã hội và website,… thương hiệu có thể gia tăng tần suất tiếp cận, tạo ra trải nghiệm liền mạch và nhất quán.
- Xây dựng câu chuyện thương hiệu: Câu chuyện hấp dẫn, mang tính nhân văn, gần gũi với khách hàng sẽ giúp họ dễ dàng ghi nhớ thương hiệu, tạo sự kết nối mạnh mẽ và khơi dậy lòng trung thành.
- Tương tác đa kênh: Việc tiếp cận khách hàng trên nhiều nền tảng và hình thức khác nhau như Facebook, Instagram, TikTok hay YouTube,… giúp thương hiệu tăng cường sự hiện diện và khả năng tiếp cận.
Chiến lược nội dung
Nội dung chất lượng là công cụ then chốt để duy trì vị trí Top of Mind. Chiến lược nội dung cần tập trung vào:
- Tạo nội dung viral: Nội dung có tính lan truyền mạnh mẽ sẽ giúp thương hiệu nhanh chóng được nhận diện rộng rãi. Nội dung này thường dựa vào yếu tố cảm xúc, hài hước hoặc tính mới lạ, khiến người xem có xu hướng chia sẻ nhiều hơn, từ đó giúp thương hiệu tiếp cận với lượng lớn khách hàng tiềm năng.
- Xây dựng cộng đồng: Cộng đồng gắn kết quanh thương hiệu là tài sản lớn để duy trì sự tương tác và tạo ra khách hàng trung thành. Hoạt động như tổ chức sự kiện, diễn đàn online hoặc nhóm cộng đồng trên mạng xã hội,… giúp tăng cường sự gắn bó và nâng cao khả năng trở thành TOM.
- Tận dụng User Generated Content: Nội dung do người dùng tạo ra không chỉ mang tính xác thực cao mà còn tạo ra ảnh hưởng mạnh mẽ đến quyết định của người tiêu dùng. Những đánh giá, chia sẻ trải nghiệm hay hình ảnh sản phẩm từ khách hàng thực tế,… sẽ giúp thương hiệu xây dựng uy tín.
Nghiên cứu thực tế về Top of Mind tại Việt Nam
Phân tích số liệu thị trường
- Top of Mind các ngành hàng chủ chốt: Trong một số ngành hàng như sữa, thực phẩm chế biến sẵn, hay mỹ phẩm,… thương hiệu nổi bật như Vinamilk, Chinsu, và Hảo Hảo đã đạt được vị trí TOM nhờ chiến lược dài hạn.
- Thống kê chi tiêu marketing và hiệu quả: Nghiên cứu cho thấy thương hiệu đứng đầu thường có sự đầu tư lớn vào marketing, tập trung vào xây dựng nhận diện và giữ vững lòng tin khách hàng.
- Tương quan với thị phần: Thương hiệu ở vị trí TOM thường chiếm tỷ lệ thị phần lớn , cho thấy mối liên kết chặt chẽ giữa TOM và sức mạnh cạnh tranh của thương hiệu.
Case Study điển hình
- Vinamilk – Chiến lược và kết quả:
Là thương hiệu sữa hàng đầu Việt Nam, Vinamilk đã thành công trong việc trở thành Top of Mind nhờ chiến lược tiếp thị toàn diện và cam kết về chất lượng sản phẩm. Vinamilk duy trì sự hiện diện mạnh mẽ qua chiến dịch quảng cáo trên truyền hình, mạng xã hội và kênh bán hàng đa dạng. Họ đầu tư vào hình ảnh thương hiệu gần gũi, thân thiện với người tiêu dùng Việt, nhất là gia đình có trẻ nhỏ. Kết quả là Vinamilk không chỉ chiếm thị phần lớn nhất trong ngành sữa mà còn xây dựng được lòng trung thành bền vững từ khách hàng.
- Chin-su – Duy trì vị trí dẫn đầu:
Trong ngành gia vị, Chin-su là thương hiệu nổi bật với chiến lược giữ vững vị trí Top of Mind thông qua chiến dịch quảng cáo đầy sức lan tỏa và sản phẩm chất lượng cao. Chin-su thường xuyên xuất hiện tại các kênh truyền thông chính thống và số hóa, từ TV đến mạng xã hội, đồng thời sử dụng thông điệp nhất quán về chất lượng và hương vị truyền thống. Chin-su không chỉ giữ vững thị phần mà còn là thương hiệu được khách hàng nghĩ đến đầu tiên khi nhắc đến gia vị.
- Hảo Hảo – Từ newcomer đến Top of Mind:
Ra mắt vào năm 2000, Hảo Hảo đã nhanh chóng từ thương hiệu mới trở thành Top of Mind trong ngành mì ăn liền. Nhờ chiến dịch quảng cáo sáng tạo và hương vị phù hợp với thị hiếu người Việt, Hảo Hảo đã tạo nên làn sóng tiêu dùng mạnh mẽ. Thương hiệu còn tích cực tài trợ và hiện diện trong chương trình truyền hình lớn, giúp nâng cao nhận diện thương hiệu.
FAQ về Top of Mind
Top of Mind có thể thay đổi theo thời gian không?
Top of Mind có thể thay đổi do nhiều yếu tố như sự xuất hiện của đối thủ cạnh tranh mới, thay đổi trong xu hướng thị trường hoặc sự đổi mới trong chiến lược tiếp thị của thương hiệu,… Khả năng duy trì vị thế TOM đòi hỏi thương hiệu phải liên tục cải tiến và điều chỉnh để phù hợp với nhu cầu và sở thích của khách hàng.
Một thương hiệu nhỏ có thể trở thành Top of Mind?
Thương hiệu nhỏ có thể đạt vị trí TOM bằng cách xây dựng chiến lược rõ ràng, tạo ra sự khác biệt nổi bật và tối ưu hóa tiếp thị sáng tạo,… Nội dung chất lượng và trải nghiệm người dùng tốt sẽ giúp thương hiệu nhỏ chiếm được lòng tin và ghi dấu trong tâm trí khách hàng.
Mất bao lâu để xây dựng vị thế Top of Mind?
Thời gian xây dựng vị thế TOM khác nhau tùy vào ngành hàng và chiến lược tiếp thị của từng thương hiệu. Thông thường, quá trình này đòi hỏi ít nhất từ 3-5 năm, với sự đầu tư và kiên nhẫn cao từ phía doanh nghiệp.
Xây dựng vị trí Top of Mind là hành trình dài hạn đòi hỏi sự kiên trì và sự sáng tạo trong chiến lược. Hy vọng bài viết này sẽ giúp bạn có cái nhìn rõ hơn về tầm quan trọng và cách đạt được vị trí TOM cho thương hiệu của mình. Chúc bạn thành công!
